Veelgestelde vragen

Waarom komen er kwaliteitsmaatregelen voor gastouderopvang?

Uit de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang is gebleken dat een aanzienlijk aantal gastouders hoogwaardige opvang biedt. Echter, het onderzoek heeft ook aan het licht gebracht dat bij 1 op de 5 gastouders sprake is van een lage, of zelfs zeer lage, pedagogische kwaliteit. Dit betekent dat kinderen in beperkte mate worden gestimuleerd in hun ontwikkeling. Een gemiste kans voor hun groei en welzijn. Om ervoor te zorgen dat alle kinderen dezelfde kansen krijgen en om de verschillen tussen gastouders te verkleinen, worden er aanvullende kwaliteitseisen geïntroduceerd.

Wanneer gaan de nieuwe kwaliteitsmaatregelen in?

Het voornemen van de minister is dat de nieuwe kwaliteitsmaatregelen gelden vanaf 1 januari 2025. De minister heeft ook aangegeven voor de uitvoerbaarheid van de maatregelen te overwegen om overgangstermijnen te hanteren voor gastouderbureaus en gastouders die nog niet aan bepaalde eisen voldoen. Dit doet zij omdat ze de sector zo goed mogelijk wil ondersteunen bij de implementatie.  

Voor wie gelden de kwaliteitsmaatregelen?

De kwaliteitsmaatregelen gelden voor zowel gastouders als gastouderbureaus. Daarnaast worden er ook eisen aan de GGD gesteld.

Wanneer wordt er meer bekend over de maatregelen?

Voor enkele van de voorgestelde maatregelen is er een wetswijziging nodig. Het veranderen van onderliggende regelgeving kan buiten de Tweede Kamer om, maar in het geval van een wetswijziging krijgt de Tweede Kamer een stem.

De Tweede Kamer is in 2023 al op de hoogte gesteld van het voornemen tot wijziging. Op 1 maart 2024 is een wetsvoorstel naar de Tweede kamer gestuurd. 

In de Tweede Kamer wordt het voorstel eerst schriftelijk behandeld in een gespecialiseerde commissie. Daarna verdedigt de minister het wetsvoorstel in een plenair debat. Na het debat volgt een stemming over de wijzigingsvoorstellen, daarna over het hele wetsvoorstel. Als het wetsvoorstel is aangenomen, gaat het naar de Eerste Kamer.

Tegelijkertijd is op 1 maart ook bekend gemaakt dat een gedeelte van de eisen worden vastgesteld niet in een wet maar Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Een AMvB is een besluit van de regering waarin wettelijke regels nader worden uitgewerkt. Het verschil met een wet is dat een AMvB zonder medewerking van de tweede en eerste kamer kan worden vastgelegd. De regering moet over een AMvB wel advies vragen aan de Raad van State en een internetconsultatie doen. De verwachting is dat dit ook in het eerste of tweede kwartaal van 2024 gaat plaatsvinden. 

Wat is het doel van de nieuwe maatregelen?

Met de nieuwe maatregelen heeft de overheid 3 doelen voor ogen:

– Versterken van het toezicht

– De professionalisering van gastouders

– Het verbeteren van de begeleiding door gastouderbureaus

Moet ik me al voorbereiden op de maatregelen?

De nieuwe maatregelen zijn nog niet definitief en hoe de maatregelen er in detail uit gaan zien is ook nog niet bekend. Als gastouder hoeft je je nu dus ook nog niet voor te bereiden. Bij nieuwe maatregelen vanuit de overheid is het altijd zo dat er voldoende ruimte is voor implementatie voordat de maatregelen in gaan. Je hoeft je nu dus ook nog geen zorgen te maken als je nog niet voorbereid bent.

Moet ik stoppen als het niet lukt om aan de maatregelen te voldoen?

De nieuwe kwaliteitsmaatregelen worden uiteindelijk bindend voor alle gastouders. Maar er is aangegeven dat er, waar nodig, overgangsmaatregelen komen. De minister heeft namelijk aangegeven zich zorgen te maken over uitstroom van gastouders die al jaren plaatsvindt. En tegelijkertijd het belang te zien van gastouderopvang in onze samenleving. Kortom het doel van deze maatregelen is zeker niet om gastouders te laten stoppen, maar vooral om ze mee te nemen naar een hoger kwaliteitsniveau.

Gastouderbureaus zullen de rol op zich nemen om gastouders te begeleiden naar de nieuwe maatregelen. Vind je het spannend, vraag er dan nu alvast naar bij je eigen gastouderbureau hoe zij dit gaan doen.

Hoe worden de maatregelen gefinancierd?

Meer eisen en maatregelen kosten ook meer geld en/of tijd voor gastouders en gastouderbureaus. De minister heeft aangegeven dat zij zich ervan bewust is dat (een deel van) de gastouders en gastouderbureaus te maken krijgen met extra kosten als gevolg van de maatregelen. Bijvoorbeeld omdat zij meer tijd kwijt zijn aan begeleiding en bijscholing. Een gedeelte van de extra kosten die de maatregelen met zich meebrengen, zullen beide partijen mogelijk doorberekenen in het tarief dat zij vragen aan ouders. Om de negatieve gevolgen voor de toegankelijkheid voor ouders te voorkomen, is de minister van plan om de maximum uurprijs voor de gastouderopvang bij de inwerkingtreding van deze maatregelen te verhogen met € 0,21 per uur. Of dit een extra verhoging is naast de jaarlijkse indexatie van het uurtarief, is niet bekend. 

Waar vind ik de officiële berichten vanuit het Ministerie?

Op het Gastouderloket vertalen we de berichtgeving vanuit het ministerie naar een meer leesbaar overzicht. De officiële berichtgeving vanuit het ministerie vind je hier.

Hoe komt het Gastouderloket aan de informatie op deze website?

Het gastouderloket is een initiatief van Gastouderbureau ViaViela. ViaViela is marktleider in Nederland op het gebied van gastouderopvang. Vanwege die positie en omdat Hubèr Agterberg (directeur eigenaar van ViaViela) bestuurslid is bij Branche organisatie Kinderopvang, zijn er directe contacten binnen het ministerie en met politieke partijen. Daarnaast volgt ViaViela alle publicaties vanuit de overheid.  

Wordt nieuwe informatie meteen op het Gastouderloket gepubliceerd?

Nieuwe informatie willen we zo snel mogelijk delen. Toch vinden we het ook belangrijk om de informatie die beschikbaar gesteld wordt, zelf eerst goed te lezen, juist te interpreteren en te formuleren. Soms hebben wij ook nog vragen over hoe iets bedoeld wordt. Dan kan het zijn dat we nog een branchepartij, een jurist of een ambtenaar bij het ministerie willen raadplegen, voordat we de informatie publiceren. We streven ernaar dit allemaal zo snel mogelijk te doen, maar zonder zorgvuldigheid uit het oog te verliezen.

Kan het zijn dat de maatregelen niet doorgaan nu er een nieuw kabinet komt?

De maatregelen waren geen onderwerp in de partijplannen en zullen dan ook geen rol spelen bij de onderhandelingen voor coalitievorming. Natuurlijk kan er altijd nog iets veranderen zo lang er nog geen kamerbesluit is genomen. Wij verwachten dat dit mogelijk invloed heeft op de details van de maatregelen maar niet op de totale maatregelen.